14 marca roku 1937 papież Pius XI ogłosił encyklikę Mit brennender Sorge. Dokument wyłożył podstawy katolickiej krytyki ideologii panującej w hitlerowskiej III Rzeszy. Papież skrytykował również konkretne działania polityczne nazistowskiej ekipy. Dokument, z powodu obaw o jego konfiskatę przez organy totalitarnego państwa niemieckiego, odczytano wiernym niejako z zaskoczenia. W ten sposób katolicy żyjący w Niemczech poznali treść papieskiego nauczania, a reżim nie był w stanie zareagować i zablokować jego popularyzacji. Papież współpracując przy tworzeniu dokumentu z duchownymi dobrze znającymi sytuację Niemiec ostrzegał wiernych przez narodowym socjalizmem, w tym nazistowskim pogaństwem oznaczającym zarówno zwrot w stronę kultów germańskich, jak i ubóstwienie narodu, co jest bałwochwalstwem. Pius XI potępił także rasizm i stawianie rasy wyżej niż Prawa Bożego. Kościół tym dokumentem wezwał katolików do oporu wobec hitleryzmu. Tym samym papiestwo wyprzedziło o kilkanaście miesięcy zachodnie demokracje, które jeszcze jesienią roku 1938 (konferencja w Monachium) układały się z nazistami.
