Czy wiesz, że w Krynkach na Podlasiu znajduje się najbardziej wyjątkowe rondo w Polsce? Zostało zaprojektowane pod koniec XVIII wieku po wielkim pożarze, który strawił znaczną część miasta. Odbudową zajęto się z rozmachem – plan urbanistyczny stworzył włoski architekt Józef de Sacco, który nadał centrum Krynek unikalny, gwiaździsty układ. To rozwiązanie urbanistyczne było na owe czasy niezwykle nowoczesne, a dziś pozostaje jednym z najoryginalniejszych w kraju.
Geometria, historia i symbolika
Z centralnego placu w kształcie wielokąta promieniście rozchodzi się aż dwanaście ulic – układ ten do dziś zadziwia swoją precyzją i funkcjonalnością. Wśród nich znajdziemy m.in. ulice 11 Listopada, gen. Bema, Cerkiewną, Garbarską, Józefa Piłsudskiego, Sokólską i Legionową. Każda z nich prowadzi w innym kierunku, co czyni z ronda w Krynkach nie tylko centrum komunikacyjne, ale również przestrzeń symboliczną – przypominającą o otwartości i różnorodności tego miasteczka.
W samym środku ronda znajduje się pomnik upamiętniający odzyskanie przez Polskę niepodległości. To ważne miejsce pamięci, ale i punkt orientacyjny dla mieszkańców oraz przyjezdnych. Krynki, choć dziś niewielkie, przez wieki były ośrodkiem o znaczeniu regionalnym, zamieszkiwanym przez społeczność polską, żydowską, białoruską i tatarską. Ta mozaika kultur odcisnęła trwałe piętno na architekturze i klimacie miasta.
Podlaska perła z włoskim akcentem
Rondo w Krynkach to nie tylko funkcjonalny element przestrzeni miejskiej, ale również dowód na to, że nawet niewielkie miejscowości mogą kryć w sobie wyjątkowe rozwiązania urbanistyczne i świadectwa bogatej historii. Jego układ bywa porównywany do europejskich miast planowanych na wzór gwiazdy, takich jak Karlsruhe w Niemczech czy Waszyngton w USA.
Odwiedzając Krynki, zobaczysz, jak historia, geometria i wielokulturowość splatają się tu w jednym miejscu. To zdecydowanie jedno z tych miejsc na mapie Polski, które warto zobaczyć na własne oczy.
/pkp/
Foto: grafika własna
—
Tekst powstał w ramach aktywności Podlaskiego Klubu Patriotycznego.
Powstanie Podlaskiego Klubu Patriotycznego było możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego w ramach Funduszu Patriotycznego – edycja Niepodległość po polsku. Lokal znajduje się w Białymstoku przy ul. Jurowieckiej 30A/2.