Olędrzy

0
204
Dom podcieniowy w miejscowości Bystrze, relikt architektury holenderskiej na Żuławach. Fot.:Bartol, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons

Olędrzy – osadnicy rodem z Europy Zachodniej przybywający na tereny północnej Polski w okresie wczesno nowożytnym. Skojarzenie nazwy Olędrzy/Olendrzy z Holendrami jest uzasadnione. Osadnicy przybywali bowiem z Fryzji i Niderlandów. Powodem migracji były prześladowania religijne i kwestie ekonomiczne. Olędrzy byli bowiem mennonitami, a więc uczniami Menno Simonsa, twórcy odłamu w ramach protestanckiego ruchu anabaptyzmu. Tego typu przekonania nie znalazły uznania w oczach habsburskich władz Holandii, wobec czego mennonici zdecydowali się na wyjazd do akceptującej ich przekonania Rzeczypospolitej. Innym czynnikiem wpływającym na migrację była trudna sytuacja ekonomiczna w Niderlandach związana z wieloletnimi wojnami o władzę nad tą prowincją i buntami. Bieda przerodziła się w głód i epidemie. Co jednak ciekawe, także północna Polska była wówczas spustoszona w wyniku wojen z Krzyżakami. Właściciele ziemscy chcieli jednak poprawić sytuację swoich włości, wobec czego sięgali po sprawdzone od wieków rozwiązania: zaproszenie osadników z Zachodu. To właśnie dlatego Olędrzy osiedlali się w głównie w Prusach Królewskich, szczególnie w okolicach Wisły i jej dopływów (Żuławy Wiślane). Jako pochodzący z Holandii znali się na zarządzaniu terenami podmokłymi. Z czasem mieszkali także na Mazowszu, w Wielkopolsce i na Kujawach. W umiarkowanym stopniu osadnictwo olęderskie dotarło na Lubelszczyznę i Wołyń. Struktura etniczna osadników ulegała jednak zmianie. Najpierw byli to Holendrzy, później ich potomkowie urodzeni w Polsce, później zaś także Niemcy korzystający z rozwiązań prawnych i organizacyjnych kolonizacji olęderskiej. Do dziś wiele polskich miejscowości ma genezę olęderską. Sami osadnicy często opuszczali jednak swoje miejscowości po rozbiorach, gdy znaleźli się w państwie pruskim. Mennonici byli bowiem z powodu przekonań religijnych pacyfistami, co kłóciło się z militarystyczną polityką Prus.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj