Petersburg (dawniej Sankt Petersburg, Piotrogród i Leningrad) – drugie największe miasto Rosji położone nad Zatoką Fińską u ujścia rzeki Newy. Od 1712 do 1918 roku stolica Imperium Rosyjskiego. W swej historii aż trzykrotnie zmieniało nazwy (po wybuchu Wielkiej Wojny najważniejsze miasto w państwie carów przemianowano na Piotrogród, a w 1924 roku na Leningrad, by w 1991 roku znów powrócić do pierwotnej nazwy). Po uzyskaniu strategicznie ważnych terytorialnych nabytków oraz dostępu do Morza Bałtyckiego car Piotr I nakazał w 1703 roku rozpoczęcie prac na Wyspie Zajęczej (odebranej Szwecji). Podmokły, bagnisty teren nie sprzyjał urbanistycznemu przedsięwzięciu. Pomimo tego rosyjskim władzom udało się sprostać ambitnym planom cara uczynienia z Sankt-Petersburga „Paryża północy”, co było możliwe m.in. dzięki zaangażowaniu do pracy najznamienitszych ówczesnych architektów. Do budowanej od podstaw nowej stolicy jeszcze w I połowie XVIII wieku przeniósł się cały aparat państwowy, a carskie posiadłości oraz prawosławne świątynie wybudowano kilkanaście lat później. W mieście mocno rozwijał się przemysł – początkowo włókienniczy, później, wraz z postępując industrializacją, ciężki. Kilkanaście miesięcy przed wybuchem I wojny światowej w Petersburgu pracowało około ćwierć miliona robotników, co znacznie ułatwiło bolszewikom agitację polityczną oraz organizowanie strajków i masowych demonstracji (miasto było miejscem narodzin rosyjskiej rewolucji proletariackiej). Jednakże już wcześniej nowa stolica Rosji była świadkiem buntu społeczeństwa, które wyraziło swój sprzeciw wobec władzy w powstaniu dekabrystów (1825), w tzw. kazańskiej demonstracji robotników (1876), a przede wszystkim w rewolucji z 1905 roku mającej swój początek bezpośrednio po pacyfikacji protestujących w „krwawą niedzielę”. Petersburg to również główne miasto zmagań rewolucji lutowej. W czasie II wojny światowej, po agresji III Rzeszy na ZSRR, niemieckie wojska przystąpiły do blokady ówczesnego Leningradu. Trwała ona od września 1941 do stycznia 1944 roku, a w jej wyniku śmierć poniosło ponad 1,5 miliona cywilów i krasnoarmiejców. Petersburg to również miasto, które „stworzyło” Władimira Putina. Piastujący od czerwca 1991 roku funkcję mera miasta Anatolij Sobczak powołał byłego już wówczas oficera KGB na swego doradcę, a potem zastępcę odpowiedzialnego za kontakty międzynarodowe i inwestycje zagraniczne. Petersburski epizod w urzędzie miasta pozwolił Putinowi zaistnieć na rosyjskiej scenie politycznej, co dostrzegli współpracownicy urzędującego prezydenta Borysa Jelcyna (w 1996 roku został powołany do jego administracji).
