Dyktator – pojęcie wieloznaczne obecne w historii i innych naukach społecznych. W Republice Rzymskiej, skąd wywodzi się owo określenie, dyktator był urzędnikiem mianowanym jedynie w sytuacjach wyjątkowych. Otrzymywał także wyjątkową, bardzo szeroką władzę na okres do pół roku. Urząd dyktatora mógł zostać obsadzony np. w wypadku wojny. Dyktator dowodził piechotą oraz powoływał dowódcę jazdy. Wraz z postępowaniem kryzysu ustrojowego i politycznego w Republice degeneracji ulegał także urząd dyktatora. Gajusz Juliusz Cezar objął władzę dyktatora dożywotnio. Pojęcie dyktator ma jednak także inne znaczenia. Dyktatorem nazywano (w sposób pozytywny lub co najmniej neutralny) dowódców części polskich powstań narodowych. W XX wieku upowszechniło się pejoratywnie rozumienie pojęcia „dyktator” używanego na określenie autorytarnych lub totalitarnych przywódców państw niedemokratycznych.
Dyktator
