Two Column Images
Left Image
Right Image

Data :

SHARE:

Rząd

Rząd – organ władzy wykonawczej istniejący w niemalże wszystkich krajach świata, w państwa demokratycznych oraz autorytarnych, w republikach oraz monarchiach. W Polsce formalnie rząd nosi tytuł Rady Ministrów, co wynika z uwarunkować historycznych, zaś w innym skrajach sytuacja wygląda bardzo różnie. Na czele rządu stoi premier, pierwszy minister lub kanclerz. Sprawują oni urząd w imieniu narodu lub z nadania monarchy (jak to ma miejsce formalnie w monarchicznej Wielkiej Brytanii). W systemach prezydenckich często rezygnuje się z instytucji premiera, a kierownikiem prac rządu jest prezydent (USA). W systemach półprezydenckich zazwyczaj instytucja premiera jest zachowana, ale ma mniejsze znaczenie polityczne niż urząd prezydenta (Francja). W państwach z systemem parlamentarno-gabinetowym premier jest najczęściej kreatorem życia politycznego zarówno jako premier, jak i reprezentant lub nawet przywódca parlamentarnej większości. Obecnie w Europie dominują rządy związane z sytuacją parlamentarną w danym kraju i zależne od parlamentu: powoływane i odwoływane przez deputowanych. Możliwa jest także sytuacja istnienia rządu bez zaplecza parlamentarnego. Może być to rząd techniczny, tymczasowy (np. rząd jedności narodowej powoływany w sytuacjach kryzysowych) lub mniejszościowy. Historycznie instytucja rządu jest niezwykle stara i wywodzi się z formalnych lub nieoficjalnych gremiów doradzających monarsze oraz środowisk wyższych urzędników posiadających szeroki zakres uprawnień w danej sprawie. W nowożytnej Rzeczypospolitej w pewnym sensie instytucję rządu tworzyli senatorowie rezydenci zobowiązani do trwałej obecności przy królu. W okresie reform po I rozbiorze Polski pod wpływem carycy Katarzyny II powołano inną instytucję quasi-rządową: Radę Nieustającą. Powołania rządu domagali się w naszym kraju oświeceniowi publicyści i reformatorzy. Formalnie pierwszą Radę Ministrów powołano na mocy Konstytucji Księstwa Warszawskiego.

Michał Wałach
Michał Wałach
Historyk, dziennikarz i publicysta zainteresowany przede wszystkim dziejami Europy Środkowej i Wschodniej w średniowieczu oraz XX wieku, a także historią myśli politycznej i przeszłością Krakowa. Redaktor naczelny portalu ToHistoria.pl w latach 2022-2023.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najchętniej czytane