15 grudnia roku 1948 powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Do tej pory bowiem, a więc od roku 1944 i 1945, władzę na ziemiach polskich sprawowali komuniści zgrupowani w podporządkowanej Moskwie Polskiej Partii Robotniczej oraz ich koalicjanci nie zawsze entuzjastycznie nastawieni do zależności od ZSRR. Zjednoczenie PPR z Polską Partią Socjalistyczną mającą niepodległościowe tradycje miało ostatecznie zakończyć proces konsolidacji władzy i zlikwidować jakąkolwiek, nawet teoretyczną konkurencję. W systemie politycznym komunistycznej Polski zachowano natomiast tzw. partie satelickie związane np. z ruchem ludowym. Ostatecznie to jednak I sekretarz KC PZPR sprawował pełnię władzy i do niego (poza Moskwą) należało ostatnie słowo w sprawie krajowej polityki. PZPR istniała do 29 stycznia roku 1990.
