Potężna susza spowodowała obniżenie się poziomu wody w wielu europejskich rzekach. W ten sposób oczom ludzi ukazały się kamienie głodu. Czym są i co zapowiadały? Nic dobrego!
Od tysięcy lat ludzie obserwowali przyrodę i szybko nauczyli się wyciągać z niej wnioski. Dzięki temu wiedzieli, że susza zwiastuje nieurodzaj, a nawet głód.
Z czasem ludzie udoskonalili swoje obserwacje. Wiedzieli na przykład, że nie każde obniżenie się poziomu wody w rzece musi zapowiadać problemy. Odnaleziono także niesamowite sposoby oceniania ryzyka wystąpienia głodu. Tak zrodziły się popularne w Europie Środkowej (szczególnie w Niemczech i Czechach) kamienie głodu.
Kamienie głodu zwane też kamieniami głodowymi to zwykle przykryte wodą głazy znajdujące się w rzekach. Gdy zaś możliwe stawało się ich dostrzeżenie, ludzie wiedzieli, że poziom wody jest naprawdę niski. A jeśli mocno brakowało wody, to i prawdopodobieństwo głodu stawało się duże.
Zwyczajowo ludzie umieszczali na kamieniach głodu daty. Wpisywano dzień, gdy głaz ukazał się ich oczom. Dzięki temu wiemy, kiedy wystąpiły susze. Dla ludzi żyjących przed wiekami jego widok budził jednak przerażenie.
Świadczy o tym napis na jednym z kamieni w Czechach. Umieszczono na nim słowa: „jeśli mnie zobaczysz, płacz”. Zdanie zanotowano w roku 1616. Kamień stosowano jednak już w roku 1417 (do dziś data jest niezbyt czytelna).
Niektóre kamienie na Renie zawierają nawet napisy z roku 2015 i 2018.
Co jednak ciekawe, trwająca obecnie susza odsłoniła kilka nieznanych nam dotąd kamieni głodu. Media podają, że w Łabie odnaleziono ich dziesiątki. Być może wynika to z faktu, że obecna susza w Europie może być najpoważniejszą od nawet 500 lat.
Czy jednak czeka nas głód? Odpowiedź na to pytanie wykracza poza kompetencje historyka. Można natomiast odnotować, że wraz z rozwojem techniki śmiercionośny charakter niektórych zagrożeń i kataklizmów udało się ograniczyć. Wskazuje na to jedna z ciekawych inskrypcji na kamieniu głodowym w Czechach. Pod słowami: „jeśli mnie zobaczysz, płacz”, w latach 30. XX wieku dodano słowa: „nie płacz dziewczyno, nie denerwuj się, kiedy jest sucho, po prostu podlej swoje pole”. O ile jest czym owo pole podlać.
Źródło: rmf24.pl / onet.pl
