Łemkowie – grupa etniczna zamieszkała pierwotnie w Karpatach na pograniczu osadnictwa zachodniosłowiańskiego i wschodniosłowiańskiego. Łemkowie do roku 1945, gdy komunistyczne władze przystąpiły do akcji wysiedleń, zamieszkiwali północną i południową stronę Karpat. Ich język jest niezaprzeczalnie wschodniosłowiański, natomiast etnogeneza budzi kontrowersje. Wśród istniejących teorii jedna traktuje ich za gałąź narodu ukraińskiego, inna za grupę zruszczonych Wołochów (pasterzy z terenów dzisiejszej Rumunii zasiedlających w średniowieczu i nowożytności tereny Karpat, aż po Polskę), istnieją głosy (wątpliwe naukowo i stanowiące wewnętrzną legendę grupy) łączące Łemków z tzw. Białymi Chorwatami, a bywają nawet poglądy skrajne i marginalne uznające Łemków za grupę wyrosłą z populacji polskiej. Dziś populacja Łemków liczy kilkanaście tysięcy osób, ale łemkowskie pochodzenie w Europie i Kanadzie oraz USA może mieć nawet milion osób. Łemkowie w Polsce dzielą się na zwolenników odrębności etnicznej oraz stronników przynależności Łemków do narodu ukraińskiego. Odrębne wyzwania i problemy stają przed Łemkami na Słowacji, Węgrzech, w Czechach i byłej Jugosławii (tam też określenie „Łemko” nie jest obecne, a ludność posługuje się terminem „Rusin”). Łemkowie żyjący po północnej części Karpat (Polska i sowiecka Ukraina) zostali po roku 1945 przesiedleni do zachodnich krańców Polski w granicach pojałtańskich oraz do ZSRR. Łemkowie zwykle wyznają prawosławie lub katolicyzm obrządku wschodniego.
