Małopolska – polska kraina historyczna ze stolicą w Krakowie, obecnie błędnie identyfikowana z województwem małopolskim. W rzeczywistości bowiem współczesna jednostka samorządu terytorialnego w pewnym sensie odpowiada historycznemu województwu krakowskiemu, zaś Małopolska to obszar znacznie rozleglejszy. Pierwsze wzmianki o Małopolsce (łac. Polonia Minor) sięgają średniowiecza, zaś owa „mniejszość” względem Wielkopolski (Polonia Maior) oznacza w rzeczywistości „młodszy wiek”, co wiąże się z faktem przyłączenia tych terenów do państwa Piastów, które powstało między Wartą a Notecią. Historyczna Małopolska składała się z trzech województw: krakowskiego (sięgającego aż do Częstochowy, Zagłębia Dąbrowskiego, miasta Biała dziś stanowiącego część Bielska-Białej i Żywiecczyzny – a więc terenów obecnie wchodzących w skład województwa śląskiego), sandomierskiego i lubelskiego. Warto przy tym odnotować, że w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów istniała także Prowincja małopolska, która oprócz właściwej Małopolski obejmowała również sięgające aż za Kijów tereny ruskie włączone do Korony decyzją ostatniego z Jagiellonów – Zygmunta Augusta. Z kolei w II Rzeczypospolitej funkcjonował nieformalny podział na Małopolskę Zachodnią (województwo krakowskie) i Wschodnią (województwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie). Historyczna Małopolska wykształciła przez wieki i zachowała do dziś wiele niepowtarzalnych zwyczajów, tradycji i różnorodności (w tym językowych: dialekt małopolski) oraz stanowi małą ojczyznę dla licznych polskich grup etnograficznych.
