Wojny husyckie

0
718
Część panoramy bitwy pod Lipanami, którego autorem jest Luděk Alois Marold. Przedstawia ona m.in. Prokopa Wielkiego wraz z Prokopem Małym (po lewej, na podwyższeniu)

Wojny husyckie – wojny toczone w latach 1419-1434 na terytorium Czech pomiędzy zwolennikami husytyzmu, a panującą dynastią Luksemburgów. Pierwotnie miały charakter czysto religijny, następnie narodowy – jako akt sprzeciwu wobec panowania na ziemiach czeskich owego rodu. Radyklany odłam husytów – taboryci – obwiniali ówczesnego niemieckiego króla Zygmunta Luksemburskiego za śmierć swojego przywódcy Jana Husa, który został spalony na Soborze w Konstancji w 1415 roku jako uznany za heretyka. To właśnie taboryci głosili hasła obalenia istniejącego porządku społecznego czy zniesienia obrzędów religijnych. Za symboliczny moment rozpoczęcia walk uznaje się tzw. I defenestracja praską, czyli wyrzucenie przez okno, przy użyciu siły, siedmiu rajców katolickich z magistratu praskiego. Taboryci przejmowali dobra kościelne i niemieckie, a ze świątyń usuwali duchownych podległych papiestwu. Ich okrucieństwo oraz radykalizacja przerażała umiarkowaną część husytów – kalikstynów (zwani również ultrakwistami), którzy w obliczu śmierci króla Wacława IV zwrócili się do jego brata, wspomnianego już Zygmunta Luksemburskiego, z prośbą o przywrócenie pokoju. Jednakże jego wroga postawa wobec Jana Husa oraz chęć objęcia czeskiego tronu wywołały ostry sprzeciw całego ruchu husyckiego. Walki pomiędzy heretykami a katolikami opowiadającymi się po stronie króla niemieckiego trwały do połowy 1420 roku. Ogarnęły całe terytorium państwa, które w 1/3 kontrolowali husyci. To właśnie ten okres (1419-1420) w historiografii nazywany jest „powstaniem husyckim” i miał charakter czysto religijny. W obliczu nadchodzącej militarnej konfrontacji z Zygmuntem Luksemburskim, którego wspierał Kościół katolicki, a sam papież Marcin V nadał zbrojnym wyprawom niemieckiego króla uprawnienia krucjat, husyci skonsolidowali się. Przez najbliższe dziesięć lat wygrywali liczne starcia z krzyżowcami (w 1420 roku w Witkowej Górze i pod Pragą, w 1422 pod Niemieckim Brodem, w 1426 pod Uściem, w 1427 pod Tachowem, w 1431 pod Domażlicami). Teatr zmagań wojennych objął również terytorium Rzeszy, Austrii, Węgier, Bawarii, Saksonii i Śląska. Sukces husytów był możliwy dzięki opracowaniu przez ich przywódcę – Jana Žižkę – nowatorskiej taktyki walk piechoty. Husyci podjęli również próbę pozyskania sojusznika w osobie króla Polski Władysława Jagiełły. Grunt do negocjacji przygotowano kilka lat wcześniej, gdy husyci oddali 8 tysięczny odział posiłkowy jako wsparcie w walkach z Krzyżakami. W 1422 roku zaproponowano mu więc koronę czeską, której ostatecznie nie przyjął, na co bez wątpienia wpływ miała silna opozycja katolicka w kraju wrogo nastawiona do heretyków. O ostatecznym wyniku długich i wyniszczających kraj walk zadecydowała zdrada wewnątrz husyckiego obozu. Wspominani już kalikstyni zaatakowali taborynów w bitwie pod Lipanami w 1434 roku zdając im druzgocącą klęskę. Po tym starciu przystąpiono do rokowań z katolikami i Zygmuntem Luksemburskim, który koronę czeską ostatecznie uzyskał dopiero dwa lata później.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj