10 lipca roku 1649 rozpoczęła się obrona Zbaraża. Twierdza w południowo-wschodniej części Rzeczypospolitej Obojga Narodów była oblegana do 22 sierpnia przez wojska zbuntowanych Kozaków Bohdana Chmielnickiego oraz Tatarów Islama III Gireja. Liczące kilka tysięcy żołnierzy siły polskie dowodzone skutecznie przez Jeremiego Wiśniowieckiego odpierały ataki (wedle różnych szacunków) od 150 do 300 tys. napastników. Oblężenie zakończono niekorzystną dla Rzeczpospolitej i nietrwałą ugodą zborowską króla Jana Kazimierza z tatarskim chanem. Obrona i osoba dowódcy sił polskich, księcia Jaremy Wiśniowieckiego, na trwałe weszła do polskiej pamięci historycznej za sprawą powieści Henryka Sienkiewicza „Ogniem i Mieczem”.
