16 czerwca roku 1815 z części ziem dawnego Księstwa Warszawskiego utworzono Królestwo Polskie zwane dla odróżnienia od innych polskich organizmów państwowych Królestwem Kongresowym. Nazwa nawiązywała do Kongresu wiedeńskiego, który potwierdził decyzje zaborców o powołaniu państwa polskiego związanego z Rosją osobą władcy. Formalnie Królestwo było odrębnym bytem, ale w toku swojego istnienia stawało się coraz wyraźniej rosyjską prowincją. Przełom w odrębności nastąpił szczególnie w okresie po upadku powstania listopadowego.
