21 sierpnia roku 1940 zmarł Lew Trocki, przywódca Lewicowej Opozycji w ZSRR (frakcji w ramach partii komunistycznej). Śmierć poniósł w wyniku obrażeń głowy zadanych mu przez agenta NKWD Ramóna Mercadera na rozkaz Józefa Stalina. Do zamachu doszło w willi Trockiego w mieście Meksyk, kiedy zamordowany pracował przy biurku nad biografią sowieckiego dyktatora. Trocki otwarcie krytykował stalinizm z pozycji marksistowskich, a skrajnie lewicowy trockizm oparty na politycznej myśli Lwa Dawidowicza Bronsteina (jak w rzeczywistości się nazywał) stał się najważniejszym odłamem marksizmu krytycznym wobec ZSRR. Za swoją działalność polityczną Trocki został pozbawionych obywatelstwa ZSRR i deportowany z kraju.
