Faszyzm – totalitarna doktryna polityczna powstała w XX wieku we Włoszech będąca podstawą do rozwoju innych doktryn. Bezpośrednio narodziny faszyzmu stanowiły próbę poszukiwania rozwiązań i odpowiedzi na fatalną sytuację kraju, który choć wygrał I wojnę światową, to nie odniósł zauważalnych korzyści, a koszty zwycięstwa był ogromne pod względem gospodarczym i zdrowotnym. Pośrednio faszyzm był natomiast modernistyczną odpowiedzią na obawy związane z modernizacją świata, ale odpowiedzią inną niż komunizm i stawiającą na wartości bliższe tradycyjnym pojęciom, takim jak naród i państwo. Włoski faszyzm krytykował i odrzucał demokrację oraz gospodarczy liberalizm, ale także komunizm, proponując rozwiązania pośrednie: aktywny udział państwa w gospodarce bez masowej nacjonalizacji. Jednocześnie faszyści podnosili rolę państwa nawet kosztem narodu. Faszyzm włoski, pierwowzór dla innych ruchów tego typu, nie był doktryną rasistowską. Cechował się jednak totalitaryzmem, czyli akceptując dla podporządkowania wszystkich sfer życia państwu. Istotnym elementem ideologii był także militaryzm i imperializm w duchu odniesień do Imperium Rzymskiego. Faszyzm odrzucał zarówno materialistyczny marksizm, jak i nastawiony na pomnażanie zysków kapitalizm, utopijnie poszukując sensu w wartościach wyższych niż fiskalne, głównie we wspólnocie państwowej. Na bazie faszyzmu wyrosły inne doktryny polityczne w Europie i świecie. Najbardziej znaną i zarazem mocno odmienną od włoskiego oryginału odmianą faszyzmu jest niemiecki narodowy socjalizm. Ideologią pokrewną faszyzmowi jest natomiast narodowy syndykalizm. W Polsce organizacje faszystowskie istniały, ale nie odegrały istotnej roli politycznej. Wydawano ponadto gazety o profilu odwołującym się do włoskiego faszyzmu i idei rządów wodza (wł. duce). Natomiast określanie rządów piłsudczykowskich czy programów partii narodowo-radyklanych mianem faszystowskich nie jest ścisłe, choć w tym drugim przypadki pewne podobieństwa są oczywiste.
