Znamy „Inkę”, znamy „Łupaszkę”, znamy rotmistrza Pileckiego. Nie oznacza to jednak, że nasza wiedza na temat antykomunistycznego podziemia niepodległościowego jest pełna. Jak więc nadrobić braki? Przydatny może okazać się Katalog Żołnierzy Wyklętych dostępny na stronie ListaWyklętych.pl.
W szeregach antykomunistycznego podziemia z władzą narzuconą Polsce przez „czerwoną” Rosję walczyło, wedle różnych szacunków, nawet do 180 tys. osób. Tak potężna skala zaangażowania Polaków w ruch zwany dziś zbiorczo Żołnierzami Wyklętymi powoduje, że nie sposób, by jedna osoba poznał w stopniu dostatecznym choć 1 proc. z nich.
Nie oznacza to jednak, że nasze zainteresowanie winno skupić się wyłącznie na tych najbardziej znanych przedstawicielach Wyklętych, swoistych ikonach młodzieżowej kultury (w pozytywnym tego słowa znaczeniu), których wizerunki nosimy na odzieży. Nie oznacza to również, że winniśmy w ogóle porzucić temat. Wszak świat jest tak złożony, że nikt nigdy nie pozna go w całości, a jednak – jako ludzkość – badamy rzeczywistość. Nie inaczej jest z historią.
Wobec tego warto rozważyć skupienie swojej uwagi na części środowiska. Można w tym celu posłużyć się kryterium geograficznym i poznawać antykomunistyczne podziemie w swojej okolicy, można też zainteresować się konkretnymi zgrupowaniami lub latami.
Niezależnie jednak od centrum naszego zainteresowania warto mieć świadomość, że w ciągu kilku ostatnich lat dzięki zaangażowaniu pasjonatów spora część ciężkiej pracy została już wykonana i nie zawsze nasze poszukiwania badawcze – naukowe, ale też związane z dążeniem do odpowiedzi na pytania pojawiające się w rodzinach – muszą od razu kierować się do archiwum (choć pogłębienie wiedzy o nieznanym szerzej Wyklętym z pewnością będzie tego wymagało). Niektóre informacje dostępne są w sieci.
Dobrym przykładem cennego i funkcjonalnego zbioru nazwisk żołnierzy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego jest Katalog Żołnierzy Wyklętych przygotowany i udostępniony przez Fundację Kwartalnika Wyklęci. Lista na ten moment liczy nieco ponad 8 tys. haseł. Niektórym wpisom towarzyszy dłuższa notka biograficzna, inne są zaś doskonałym, zwięzłym punktem wyjścia w dalszych badaniach.
Warto też pamiętać, że owa baza danych cały czas rośnie – także za sprawą zaangażowania w prace społeczników, lokalnych historyków i pasjonatów. Jeśli więc ktoś z Państwa, naszych Czytelników, rzetelnie zbadał np. historię swojego dziadka lub wujka, ale dotąd nie podzielił się zdobytymi informacjami ze światem lub uczynił to w ograniczonym zakresie, powinien przemyśleć opracowanie notatki do tej niesamowitej listy dokumentującej zaangażowanie Polaków w walkę z sowieckim okupantem i jego poplecznikami.
